ล่ามข้ามภพ ตอนที่ ๑๔

ตอนที่ ๑๔

กิจวัตรประจำวันของจีนยามว่างจากการช่วยพี่ชายแล้วคือการเดินสำรวจเมืองปัตตานี นี่เป็นโอกาสดีทีเดียวที่จะได้เห็นได้สัมผัสกับปัตตานีในอดีตไม่ใช่จากจินตนาการเวลาอ่านเอกสารต่าง ๆ ปัตตานีในช่วงปี ๒๔๒๔-๒๔๒๕ นี้เป็นเมืองที่เจริญมาก ประชากรส่วนใหญ่เป็นมลายู มีคนจีนอยู่ประมาณ ๖๐๐-๗๐๐ คนเท่านั้น ชุมชนจีนเรียกว่าตลาดจีน หรือคนมลายูปัตตานีเรียกว่ากือดาจีนอ ล้อมรอบกือดาจีนอเป็นชุมชนมลายูปัตตานี ภายในตลาดจีนมีตระกูลใหญ่ ๆ ไม่กี่ตระกูลคือแซ่ตัน แซ่เหง่า แซ่ซิ้ม แซ่เล่ แซ่เล่า แซ่ลั้ว ส่วนใหญ่จะแต่งงานดองกันไปดองกันมา

เมื่อเดินออกจากประตูใหญ่ตลาดจีนฝั่งตะวันตกจะมีถนนเลียบแม่น้ำลงไปทางใต้ เมื่อเดินไปสักหน่อยจะเจอวังของผู้ช่วยเจ้าเมืองปัตตานีซึ่งเป็นมลายู ต่อไปอีกหน่อยจะเจอคลองอาเนาะซูงามีสะพานไม้เล็ก ๆ ข้ามคลอง บ้านเรือนคนหมดแค่เชิงสะพานฝั่งนี้ข้ามไปไม่มีบ้านเรือนคน หากเดินต่อไปเรื่อย ๆ จะถึงวัดบางน้ำจืดซึ่งเป็นวัดเก่าแก่มีพระครูพิพัฒน์สมณกิจเป็นเจ้าอาวาส พระลูกวัดประมาณ ๑๐ รูป วัดนี้ตันจูล้ายได้บูรณะสร้างโบสถ์เป็นลูกผสมไทยจีนคือตัวอาคารก่ออิฐถือปูนแบบไทยแต่หลังคาเป็นหลังคากระเบื้องทรงจีนโค้งวงพระจันทร์ เป็นสถานที่ทำพิธีถือน้ำพิพัฒน์สัตยาของข้าราชการและกรมการเมืองที่เป็นพุทธ ถนนเลียบแม่น้ำนี้ไปตามโค้งของแม่น้ำแล้วไปสุดที่ท่าน้ำบ้านเจ้าเมือง รอบ ๆ บ้านเจ้าเมืองมีแต่ชาวมลายูปัตตานีไม่มีคนไทยคนจีนอยู่เลย

ถ้านั่งเรือข้ามไปฝั่งตรงข้ามของแม่น้ำที่ท่าหน้าบ้านเจ้าเมือง จะเจอคลองเล็ก ๆ คลองนี้เป็นคลองที่ไปถึงที่ดินที่เป็นฮวงซุ้ยของหลวงสำเร็จกิจกรจางวาง(ตันเตียงซิ่น) ผู้เป็นบิดาของตันจูฮวด ระหว่างทางจะมีโรงทำกระเบื้องซึ่งเป็นสถานที่ทำภาชนะดินเผา อิฐ กระเบื้องต่าง ๆ เนื่องจากที่ตรงนั้นเป็นที่ที่มีดินเหนียวชั้นดี ผู้ที่ทำกิจการดินเผานี้ล้วนแล้วแต่เป็นคนจีนที่ไปหัดเรียนมาจากเมืองสงขลา

ฝั่งตะวันออกของตลาดจีนไกลออกไปทางปากอ่าวแม่น้ำจะเป็นนาเกลือ เกลือที่ปัตตานีเป็นสินค้าขาออกที่ทำรายได้ให้เมืองปัตตานีเยอะมากเพราะเกลือที่นี่ได้ชื่อว่าเป็นเกลือดีที่มีความหวาน ผู้ที่ทำนาเกลือจะเป็นชาวมลายูปัตตานี สินค้าที่สร้างรายได้นอกจากเกลือ เครื่องดินเผา ข้าว ก็มีพวกแร่ต่าง ๆ น้ำมันมะพร้าว ปลาแห้ง การเก็บภาษีอาการเป็นหน้าที่ของหลวงสุนทรสิทธิโลหะ(ตันจูเบ้ง) ก่อนจะมาเป็นหน้าที่ของตันจูล้าย ภาษีที่เก็บมีภาษีฝิ่น ภาษีบ่อนเบี้ย ภาษีเตาสุราและภาษีน้ำมันมะพร้าว สำหรับเตาสุรานั้นผู้ที่รับเหมาคือนายกองโรงเหล้าฮิ่น แซ่จุ่ง เป็นชาวจีนแคะครอบครัวเดียวในตลาดจีน ท่านผู้นี้เป็นบิดาของแม่เบ้งซ่วนภรรยาตันจูล้าย ความเป็นอยู่ของชาวเมืองปัตตานีอยู่อย่างสงบสุขทำมาค้าขายอย่างเสรี เจ้าเมืองไม่กดขี่รีดนาทาเร้น ชาวจีนและชาวมลายูปัตตานีอยู่กันฉันญาติมิตรไปมาหาสู่กันแบบไม่มีเรื่องของศาสนาและเชื้อชาติมากีดกั้น

สำหรับการค้าของตระกูลเรามีปัญหาหนักอกอยู่เรื่องหนึ่งคือการเก็บภาษีแร่ เนื่องจากเหมืองนั้นเราต้องผูกส่วยส่งเจ้าเมืองสงขลาเป็นดีบุกปีละ ๑๒๐ หาบ เมื่อขนส่งแร่ลงมาจากเหมืองจะถูกเจ้าเมืองสงขลาเก็บภาษีดีบุกปึกละ ๒๕ อัฐ เมื่อเรือล่องตามแม่น้ำเข้าเขตเมืองหนองจิกเจ้าเมืองหนองจิกก็เรียกเก็บภาษีดีบุกปึกละ ๒๕ อัฐเช่นกัน พอถึงเมืองปัตตานีก็ต้องเสียภาษีร้อยชักสามให้เมืองปัตตานี เราต้องเสียภาษีถึง ๔ ชั้น

.....................................................

เมื่อวานนี้อาจารย์สมพลนำคณะแพทย์และเภสัชกรชาวเยอรมันซึ่งเป็นทีมวิจัยเกี่ยวกับโรค Kleine-Levin Syndrome มาตรวจดูอาการของจีน ศาสตราจารย์มุลเลอร์หัวหน้าคณะได้อธิบายถึงผลการทดลองยาที่เรียกว่า TSF หรือ Thalamus Stimulating Factor ซึ่งเป็นสารประเภทโปรตีนที่จะเข้าไปทำหน้าที่เชื่อมต่อกระแสไฟฟ้าของสมองส่วนธาลามัส ทำให้คลื่นไฟฟ้าในสมองส่วนธาลามัสไม่ขาดช่วง ธาลามัสจึงทำงานได้ต่อเนื่อง ทำให้การควบคุมการหลับของผู้ป่วยกลับมาเป็นปกติ ผู้ป่วยที่มีอาการนอนหลับมากกว่าปกติก็จะตื่นตามเวลาที่เหมาะสม แต่เนื่องจากเป็นสารประเภทโปรตีนเมื่อฉีดเข้าในร่างกายจะเกิดปฏิกิริยาของระบบภูมิคุ้มกันที่ตอบสนองต่อสิ่งแปลกปลอมทำให้ผู้ป่วยอาจจะมีไข้ต่ำ ๆ ตลอดระยะเวลาที่ได้รับยา โดยระยะเวลาที่เหมาะสมต่อการรับยาคือฉีดวันละ ๑ ครั้งติดต่อกัน ๗ วัน หลังจากซักถามข้อข้องใจต่าง ๆ และได้รับคำตอบจนเป็นที่พึงพอใจว่าจีนจะปลอดภัยจากการทดลองใช้ยา TSF แน่นอน ก็ตกลงกันว่าหากผลตรวจทางห้องปฏิบัติการในวันนี้อยู่ในเกณฑ์ปกติก็จะเริ่มให้ยาในวันรุ่งขึ้น

เช้านี้ทีมวิจัยเริ่มให้ยา TSF โดยการฉีดยาเข้าในชั้นไขมันใต้ผิวหนังของจีน มีการวัดสัญญาณชีพซึ่งประกอบด้วยอุณหภูมิร่างกาย อัตราชีพจร ระดับความดันโลหิต และอัตราการหายใจทุก ๒ ชั่วโมงเพื่อติดตามดูการเปลี่ยนแปลงหลังได้รับยา หลังได้รับยาประมาณ ๘ ชั่วโมง จีนเริ่มมีไข้ต่ำ ๆ ยังไม่มีการตอบสนองด้านอื่น ๆ ทางทีมวิจัยและอาจารย์สมพลรู้สึกพึงพอใจมากแต่ก็ยังคงต้องติดตามอาการกันอย่างใกล้ชิดต่อไป