ล่ามข้ามภพ ตอนที่ ๒

ตอนที่ ๒

ช่วงนี้เป็นเวลาปิดภาคเรียน แต่มีการประชุมวิชาการของสมาคมนักประวัติศาสตร์ท้องถิ่นที่กรุงเทพมหานคร ศาสตราจารย์ปานปราชญ์ได้รับเชิญให้เป็นวิทยากรเสวนาเรื่องเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของคนต่างเชื้อชาติในสังคมแบบพหุวัฒนธรรมของปัตตานีในอดีต เมื่อเสร็จสิ้นการประชุมวิชาการดังกล่าว เขาจึงมีเวลามากพอที่จะได้พูดคุยกับปู่เหมือนเช่นเคย ปู่ในวัย ๙๐ กว่าปีที่ยังแข็งแรง ถ้าไม่บอกแทบจะไม่มีใครทายอายุปู่ถูก ปู่ยังมีความสุขกับการอ่านหนังสือ ค้นคว้าข้อมูลจากอินเตอร์เน็ต และพบปะสนทนาแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับผู้คนอื่นทางสื่อสังคมออนไลน์ ความจำยังดีเว้นแต่สายตาที่เปลี่ยนไปตามอายุ แต่หลังจากผ่าตัดตาต้อกระจกปู่มีความสุขมากเพราะเห็นชัดขึ้น ปู่เป็นหมอที่จบเป็นหมอเฉพาะทางด้านศัลยกรรมทรวงอก ผ่าตัดเกี่ยวกับหัวใจ ปอด เส้นเลือดต่าง ๆ แต่ปู่มีความรักในวิชาประวัติศาสตร์มาตั้งแต่เด็ก ปู่เล่าว่าเพราะเศษกระดาษแผ่นเดียวที่ปู่ไปรื้อเจอด้วยความซน เป็นบันทึกประวัติตระกูลที่ปู่ของปู่เขียนบันทึกไว้ทำให้ปู่ต้องค้นคว้าเรื่องราวของตระกูล เรื่องราวของปัตตานีที่เกี่ยวกับบรรพบุรุษมาตลอดชีวิตของปู่ ด้วยความเป็นคนชอบซักถามทำให้ปู่ได้ข้อมูลต่าง ๆ จากบรรดาผู้หลักผู้ใหญ่มากมายแล้วปู่นำมาปะติดปะต่อแบบต่อจิ๊กซอว์จนเป็นเรื่องราว

ตอนที่คลอดปู่เป็นคนตั้งชื่อให้โดยนำชื่อปู่กับชื่อพ่อมาผสมกัน ส่วนชื่อเล่นว่าจีน ปู่บอกว่าปู่ตั้งเพื่อให้เป็นเครื่องเตือนใจว่าเราเป็นคนไทยเชื้อสายจีนที่ได้เข้ามาพึ่งพระบรมโพธิสมภารของพระมหากษัตริย์ราชวงศ์จักรี ๘-๙ ชั่วคนแล้ว ถ้าไม่ได้พระบารมีของพระองค์ท่านทั้งหลายก็คงไม่มีพวกเราในวันนี้ พวกเราที่เป็นทายาทหลวงสำเร็จกิจกรจางวางจึงต้องสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ ต้องซื่อสัตย์และทำความดีตอบแทนบุญคุณของแผ่นดิน

อาจารย์จีนเดินเข้าไปในห้อง ปู่ละสายตาจากคอมพิวเตอร์มองดูหลานชายด้วยความดีใจ ชายหนุ่มคลานเข้าไปกราบที่ตักปู่แล้วโอบกอดชายชราไว้แน่นด้วยความรักคิดถึง ปู่เดินจูงมือหลานชายไปที่ห้องพระจุดธูปไหว้พระกัน ที่ห้องพระของปู่นอกจากพระพุทธรูปต่างตลอดจนพระบูชาหลวงพ่อทวดเหยียบน้ำทะเลจืดแล้ว ยังมีถ้ำพระแบบจีนภายในมีพระกุนเต้กุนหรือกวนอูพร้อมด้วยองครักษ์คือกวนเป๋งและจิวฉอง มีพระจ่ายเส่งเอี้ยหรือพระโชคลาภ ปู่บอกว่าตระกูลเรานับถือพระกุนเต้กุน ต้นตระกูลของเราคือหลวงสำเร็จกิจกรจางวางท่านจึงแจกจ่ายพระกุนเต้กุนให้กับลูกหลานที่แยกครอบครัวออกไป และได้ตกทอดมายังปู่ด้วย เหตุที่เรานับถือพระกุนเต้กุนเพราะท่านเป็นสัญลักษณ์ของความกล้าหาญ ซื่อสัตย์ กตัญญู หากเราใช้ชีวิตด้วยความกล้าหาญ ซื่อสัตย์และกตัญญูชีวิตเราจะไม่มีวันตกต่ำ

นอกจากพระดังกล่าวแล้วในห้องพระของปู่ยังมีรูปภาพบรรพบุรุษตั้งแต่หลวงสำเร็จกิจกรจางวางต้นตระกูลของเราซึ่งเป็นรูปวาด นอกนั้นบรรพบุรุษท่านอื่น ๆ จะเป็นภาพถ่าย ที่เรามีรูปถ่ายบรรพบุรุษเยอะเพราะบรรพบุรุษของเราทั้งทางปู่ของปู่และย่าของปู่ต่างก็เป็นทายาทหลวงสำเร็จกิจกรจางวางด้วยกัน ที่โต๊ะหมู่ยังมีรูปบรรพบุรุษฝ่ายย่าซึ่งเป็นตระกูลเชื้อสายจีนฮกเกี้ยนเก่าแก่อีกตระกูลหนึ่งจากท่าสาป เมืองเก่ายะลา ปู่นั่งมองหน้าอาจารย์จีนแล้วก็เอ่ยขึ้นว่าหลานหน้าเหมือนกับคุณพระจีนคณานุรักษ์มาก ทุกครั้งที่เข้ามาในห้องพระปู่ก็จะบอกเช่นนี้ ชายหนุ่มนั่งมองรูปถ่ายคุณพระจีนคณานุรักษ์ (ตันจูล้าย) เมื่อครั้งที่ยังเป็นหลวงจีนคณานุรักษ์อยู่ในชุดเสื้อราชปะแตน นุ่งโจงกระเบนและยังไว้ผมเปียแล้วบอกตนเองว่าเหมือนจริง ๆ ถ้านำรูปภาพของตนเองไปใช้โปรแกรมตกแต่งภาพตัดต่อให้เป็นผมเปีย ตนเองก็เหมือนคู่แฝดของท่านเลยทีเดียว

.............................................................

ตันจูฮวดจุดธูปไหว้พระกุนเต้กุนและป้ายบูชาหลวงสำเร็จกิจกรจางวาง(ตันเตียงซิ่น) ผู้เป็นบิดาที่โต๊ะบูชาภายในบ้านกงสี ซึ่งเป็นเรือนที่บิดาพักอาศัยเมื่อครั้งที่ยังมีชีวิตอยู่ หลังจากบิดาจากไปหลวงสุนทรสิทธิโลหะ(ตันจูเบ้ง) ผู้เป็นลูกชายคนโตก็ประกาศให้บ้านหลังนี้เป็นของส่วนรวมสืบไปภายหน้าลูกหลานที่ไม่มีที่พักอาศัยจะได้มาอาศัยในบ้านหลังนี้ จึงเรียกกันว่า “บ้านกงสี” ในขณะนี้ตันจูฮวดทำหน้าที่ดูแลบ้านกงสีและยังคงพักอาศัยอยู่ที่นี่ ในขณะที่พี่น้องคนอื่น ๆ ออกไปมีครอบครัวมีบ้านเป็นของตนเอง ติดกับด้านหนึ่งของบ้านกงสีเป็นอาณาจักรของหลวงสุนทรสิทธิโลหะ(ตันจูเบ้ง) พี่ชายคนโต เป็นสวนขนาดใหญ่มีตึกทรงจีน ๒ ชั้นหลังใหญ่ของพี่ชายอยู่ในสวน ส่วนอีกด้านหนึ่งของบ้านกงสีเป็นตึกทรงจีน ๒ ชั้นของตันจูล้ายพี่ชายคนรอง ติดกับบ้านของตันจูล้ายเป็นบ้านทรงเดียวกันของตันจูเซียนพี่ชายคนที่ ๓

ตันจูฮวดในวัยประมาณ ๒๐ ปีนับได้ว่าเป็นคนหนุ่มที่เต็มไปด้วยความสามารถจริง ๆ ไม่ว่าบรรดาพี่ชายมอบหมายงานสำคัญอะไรให้ก็สำเร็จลุล่วงไปด้วยดีทุกครั้ง จนเป็นที่ไว้วางใจของหลวงสุนทรฯพี่ชายคนโต และตันจูล้ายพี่ชายคนรอง กิจการหลักของครอบครัวคือการทำเหมืองดีบุกในพื้นที่ถ้ำทะลุ แขวงเมืองยะลา และการค้าขายแลกเปลี่ยนสินค้ากับเมืองสิงคโปร์ พี่ชายคนโตทำหน้าที่กัปตันจีนดูแลทุกข์สุขของชาวจีนและเก็บภาษีอากร ภาษีฝิ่นในเมืองปัตตานีส่งให้เจ้าเมืองสงขลา และได้ภรรยาเป็นลูกหลานเจ้าเมืองสงขลา ส่วนพี่ชายคนรองทำหน้าที่ดูแลเหมืองแร่ โดยมีตันจูเซียนพี่ชายคนที่ ๓ ทำหน้าที่นายเรือคุมเรือไปค้าขายกับสิงคโปร์ รายได้ทั้งหมดเป็นกองกลางพี่ชายทั้ง ๓ คน จะทำหน้าที่แบ่งส่วนให้พี่ ๆ น้อง ๆ ทุกคนอย่างยุติธรรม โดยมีตันจูฮวดเป็นผู้ทำบัญชีต่าง ๆ ส่วนทางด้านการบ้านการเมืองนั้นเล่าตันจูฮวดก็เป็นที่รักใคร่ของชาวเมืองปัตตานี เนื่องจากหลวงสุนทรฯกัปตันจีนเป็นผู้ที่มีบุคลิกดุดันเป็นที่เกรงขามของคนทั่วไปน้องชายคือตันจูฮวดจึงต้องรับหน้าที่เป็นคนกลางเจรจากับพี่ชายเมื่อชาวบ้านมาขอความช่วยเหลือ และในยามว่างตันจูฮวดมักจะเดินไปพบปะพูดคุยกับใครต่อใครในย่านตลาดจีนตลอดจนชาวมลายูทั้งหลาย

.............................................................